N-ro 471 2025年 6月号
Suita Esperanto-societo
吹田エスペラント会会報 発行：矢吹あさゑ 吹田市南金田２-４-４
郵便振替 00970-0-319578 年会費 6000円 準会員 2400円
ホームページ http://suita.chu.jp
★ 6月3日朝、長嶋茂雄さんが亡くなられた。89歳だった。野球のことを知らない私でも、長嶋さんが王貞治さんと共に巨人軍の黄金時代を築いたことは知っている。今で言えば、大谷翔平のような存在かもしれない。
現役を引退された時の言葉、「我が巨人軍は永久に不滅です」は有名で、覚えている。
アテネオリンピック出場を目指す日本チームの指揮をとられていた時に、脳梗塞で倒れられ、その後はリハビリでものすごい努力をされたそうだ。4年前の東京オリンピックでトーチを持って、王さんと松井さんと三人で歩かれた場面が、今も鮮明に浮かんでくる。引退してからも、苦難に立ち向かい、常に前向きな姿勢を貫かれたのだと思う。最期まで、偉大な「長嶋茂雄」だったのだと思う。 （矢吹）
★5月のエスペラント相撲の感想です。
LA ZAMENHOF-STRATO (daŭro)
(SAMO)
Sube mi prezentas kelkajn tekstojn preferantajn de mi.
Unue mi devas konfesi pri mia eraro pri praavo de L.C.Zaleski-Zamenhof, ke li bruligis la originon de la plano pri “Esperanto”de sia filo, L.L.Zamenhofl. Kia kruela kaj fidela cenzuristo li estis, tiel ĝis nun mi pensis. Tamen leginte ĉi tiun libron mi eksciis ke la praavo, neniel riĉa pro ke instruista salajro ne sufiĉis, tial li akceptis oferton cenzuri hebreajn presaĵojn. Ja neniel li estis rigora malvarmsanga.
＊
En konduko de la libro L.C.Zaleski-Zamenhof notis jenan priskribon. Tio estas tute perfekte koincidas kun mia ideo: la virtuala Zamenhof-strato konduku la homaron al toleremo al kompreno, al frateco. Ĝi konduku la mondon eterne militanta al paca harmonio de la granda familio de popoloj, kies diverseco ne plu estu kaŭzo de reciproka malamo, sed estiĝu la plej valora komuna riĉeco.
＊
La internacia komuna lingvo estas “Esperanto”, tion ni pensas evidenta kaj memklara. Tamen kial? La listo de projektoj estas longa, ili abundis aparte en la deknaŭa jarcento. La dudeka jarcento aldonis novajn planlingvojn. Ĉiukaze Esperanto antaŭis pli malpli mil lingvajn projektojn. Kial estas tiel? Tio estis konforma al la volo de L. Zamenhof, kiu en sia Unua Libro deklaris: Internacia lingvo, simile al ĉiu nacia, estas propraĵo socia, kaj la aŭtoro por ĉiam forcedas Ĉiujn personajn rajtojn je ĝi. Eĉ li subskribis sian verkon nur per la pseŭdonomo “Doktoro Esperanto”. Dudek kvin jarojn poste dum la jubilea kongreso en Krakovo la Avo konfirmis sian volon ĉi-rilate. “La nuna kongreso estas la lasta, en kiu vi vidas min antaŭ vi; poste, se mi povos veni al vi, vi vidos min nur inter vi.”
＊
Kia grade L.L.Zamenhof estas polo, litovo, ruso? Aŭ eble la rajton al li havas sole Israelo? Li prefere citis siajn vortojn de la inaŭguro. Gratura parolado dum la Bulonja Kongreso: “…mi en la nuna momento ne estas ia naciano…, sed simpla homo”.
＊
Mi scias ke Tolstoj subtenis Esperanton, tamen nur pro ĝia pacifismo. Tamen pli detale mi eksciis laŭ ĉi tiu libro. Leo Tolstoj, kiu en 1894 skribis jene: “La facileco de ĝia lernado estas tiel granda, ke ricevinte antaŭ ses jaroj Esperantan gramatikon, vortaron kaj artikolojn, skribitajn en tiu ĉi lingvo, mi post ne pli ol du horoj de okupado povis jam , se ne skribi, almenaŭ libere legi en tiu ĉi lingvo”.
＊
L.L.Zamenhof prilaboris la libron “Fundamento de Esperanto”, kiun konsistigis la dekses rugula gramatiko, “ Universala Vortaro” kaj la “Ekzercaro”. Li konsideris, ke tiuj tri verkoj “laŭ silenta interkonsento de ĉiuj esperantistoj jam delonge fariĝis la fundamento por Esperanto”. Ĝi estis do ne “aŭtora dogmo”, sed esprimo de la komuna volo de la lingvouzantoj. Tamen ĝi devis esti publike konfirmita. En la unua Esperanto-kongreso en Boulogne-sur-Mer la kongreso akceptis jene: “La sola, unu fojon por ĉiam deviga por ĉiuj esperantistoj, Fundamento de la lingvo Esperanto estas la verketo, en kiu neniu havas la rajton fari ŝanĝon.
“La aventuroj de Tom Sawyer”
（Mateno）
Mi legis, “La aventuroj de Tom Sawyer”n verkitan de Mark Twain, ĝis la paĝo 45.
Tom Sawyer estas dekjara petolema knabo. Ĉar lia patrino mortis, li kaj lia inteligenta plijuna frato vivas kun onklino Polly, pliaĝa fratino de ilia patrino.
Tom malamas lernadon, sed amas petolaĵon. Li ĉiam volas esti maldiligenta kaj ĉesas labori meze. Ĉiutage onklino Polly skoldas lin kaj estas multe embarasita de lia petolaĵo. Sed Tom estas ĉarma bubo.
Nun mia koro batadas pro la estonta aventuro de Tom Sawyer.
“Maja pluvo”
(Grada Kampo)
Sekvante la lastan mi legis la libron “Maja pluvo” verkitan de Julian Modest kaj mi povis legi ĝis fino.
Mladen kaj Anna konatiĝis en la internacia junulara tendaro en Bulgario, kaj poste ili edziĝis. Post edziĝo, Mladen el Bugario loĝis kun gepatroj de Anna en Budapeŝto, ĉar la patrino de Anna estis malsanema. Kaj jam pasis tri jaroj, nun ili havas infanon de ses monatoj kaj ĉiu sabate aǔ dimanĉe ili iris al somera dometo de bopatro sur Lupa-monteto por akvumi. La dometo havis malgrandan ĝardenon, Mladen ŝatis ripozi tie. Mladen interparolis kun najbaraj ĝardeanoj kaj sciiĝis pri personeco de bopatro klopodinta por kultivado de ĝardeno laŭ la rakontoj de la oĉjo Miklos.
En la ardaj sufokaj majaj tagoj Mladen deziris ŝanĝi sian monotonan vivon vidante la vivon de bopatro. Sed Anna ne konsentis al la penso de Mladen. Kaj ekpluvis. La torenta maja pluvo donis ĝojon kaj gajecon al homoj. Sed male ankaǔ maltrankviliĝo de inundo estis donita. Kaj dum torenta pluvego ŝtelistoj eniris en la somerajn dometojn kaj priŝtelis aǔ detruis objektojn de ĝardenanoj.
Pasis majo kaj komenciĝis longa ora somero. Mladen kaj Anna kiel ĉiam iris en la somera dometo.
Mi supozas ke ŝajne la torentaj majaj pluvegoj forprenis doloron de eksedziniĝo de Emola, amikino de Anna kaj ankaǔ suferon de Mladen, kiu iom post iom malmultiĝos.
“Sepdek-sep Ŝlosiloj por laJapana Civilizacio”
(Majo)
Majo legis 2 paĝojn po tago de Sepdek-sep Ŝlosiloj por laJapana Civilizacio de Umesao-Tadao eldonita de Japana Komisiono por la Centjara Jubileo de Esperanto tradukita de Geoffrey Sutton el la angla. Pro la fakto ke la plej parto de la enhavo estas informoj tre familiaraj pri mia hejmlando, legado de la libro iris tre glate. La libro estas celita al nejapanaj legantoj, tamen estas interesa ankaux por la japanoj. La stilo estas tre klara kaj facile legebla, do, kiam mi ellegos gxin mi povos akiri bazan scion pri Japanio kaj certe tre utilos por klarigi pri aferoj japanaj al alilandanoj. La libro estas kompilita de Umesao Tadao, verkisto kaj tiama estro de la Nacia Muzeo de Etnologio kaj la artikoloj estas verkitaj de la esploristoj kaj universitataj instruistoj de la propra fakultato.
★例会学習より
＜昔からよく言われる表現から＞
１）太公望
・Kiam mi estis juna, mi estis granda amanto de fiŝhokado.
Kiam al mi ne venas bona ideo pri mia laboro, mi ofte sencele pasigis tempon fiŝhokadi. Mirinde dum mia fiŝhokado nova ideo venis al mi. Oni nomas tion ĝuste fiŝhokadisto.
・amanto de hokfiŝado
・Kiam mi fiŝkaptis kun amiko de mezlernejano, unu maljunulo, kiu promenis proksime, diris al ni: “Fiŝkaptado estas ‘Taikobo’.” Mi ne komprenis, kion tio signifas, sed la amiko komprenis. Ekde tiam mi malamas klasikan ĉinan lingvon “Kanbun”.
２）醍醐味
・granda amuzo
・Mi ĉiam ĝuis manovron dum fiŝhokado uzante fadenon, speciale je la momento kiam fiŝo forte tiras la fadenon, la fiŝisto ankaŭ tiras la fadenon kontraŭ la fiŝo. Tio estas kremo.
・Ju pli mi maljuniĝas, des malpli ofte mia sentemo estas skuata. Almenaŭ dum mi ankoraŭ povas piediri, mi faru eĉ nur ekskurson kai skiadon.
３）大声、俚耳（りじ）に入らず
・Aŭdi laŭta-voĉon, aŭ aŭskulti teorion certe lacigas mian nervon.
・Popolo ofte ne povas kompreni la fajnan muzikon. Tial Popolo ne povas kompreni noblan predikon.
・En kia ajn socio, se iu diras la veron, estas izolita aŭ persekutata. Tiel estas pli facile vivi, konforme al la ĝenerala opinion. Ho, la malsaĝeco de homoj, kiuj ĝoje prepariĝas por milito, obenante al sia registaro.